Kronizam je, prema opštoj definiciji, praksa pristrasnosti pri dodjeli poslova i ostalih pogodnosti prijateljima ili provjerenim kolegama, naročito u politici i između političara i organizacija koje ih podržavaju. Na primjer, to uključuje imenovanje prijatelja na pozicije na vlasti, mimo njihovih kvalifikacija.
Kronizam kao pojava u Crnoj Gori postoji odavno, a obuhvata i one koji kritikuju krnonizam u vladajućim strukturama, u zavisnosti od toga da li preuzmu vlast u lokalnom parlamentu ili u drugim strukturama.
Jedan od takvih primjera je administracija predsjednika Opštine Kotor Vladimira Jokića koji je stupio na funkciju u februaru prošle godine. Par mjeseci od stupanja na to mjesto, Jokić je zaposlio vjenčanu kumu Mariju Bernard, inače članicu OO Demokrata, na mjesto direktorice Centra za kulturu Kotor.
Došavši na mjesto direktorice Centra za kulturu Kotor, Marija Bernard je zaposlila nekoliko članova Opštinskog i Izvršnog odbora Demokrata Kotor, među njima i kandidata sa liste Demokrata Radovana Jovanovića i sestričnu Aleksandra Čola, odbornika Demokrata.
Nakon što je kumi Mariji Bernard našao uhljebljenje u Centru za kulturu, zaposlio je i sina (Veljka Vujovića) direktora svoje partije Vladimira Vujovića (Demokratska Crna Gora) na mjesto glavnog administratora Opštine Kotor, koji je prije toga radio kao direktor Kancelarije za borbu protiv korupcije Opštine Budva.
Niz zapošljavanja po rodbinskoj, prijateljskoj ili partijskoj liniji u Kotoru ne jenjava. Izvještaj Upravne inspekcije pokazuje da u kotorskoj opštini ima mnogo osoba koje su imenovane na određena radna mjesta suprotno propisima. Evo samo nekih:
– Jokić je za angažovao Jovana Ristića, člana Demokrata, na mjesto predsjednika za pravne poslove, a Upravna inspekcija je u nalazu navela da on nema završen nijedan fakultet, a posebno ne pravni.
– Zoran Živaković, član Inicijativnog odbora Demokrata, postavljen je za VD Glavnog administratora Opštine Kotor, ali ne u skladu sa članom 57 Zakona o lokalnoj samoupravi, prema kojem predsjednik opštine, između ostalog, imenuje i razrješava glavnog administratora.
Takođe, Živaković nije postavljen u skladu sa članom 75 Zakona o lokalnoj samoupravi, prema kojem se glavni administrator imenuje na osnovu javnog oglašavanja, na vrijeme od četiri godine.
“Za glavnog administratora može biti imenovano lice koje ima završeni pravni fakultet, položen ispit za rad u državnim organima i najmanje pet godina radnog iskustva. Glavni administrator za svoj rad i rad svoje službe odgovara predsjedniku opštine i skupštini”, navodi se u Zakonu.
I Krivokapić zapošljavao prijatelje
Ali nije Jokić jedini koji voli da u Kotoru zapošljava prijatelje, braću, kumove, sinove direktora. Predsjednik SDP Ranko Krivokapić zaposlio je blisku prijateljicu na mjesto zamjenika izvršnog direktora Luke Kotor.
Da bi to uspio, bilo je potrebno promijeniti akt o sistematizaciji radnih mjesta, i dodati ovu funckiju.
Pravilnik o sistematizaciji promijenjen je u septembru prošle godine, a konkurs za zamjenika direktora raspisan je 17. oktobra. Traženo je lice koje ima zvanje turizmologa. Nakon isteka zakonskog roka za odlučivanje po konkursu, na to mjesto izabrana je Tena Božović, inače odbornik SDP u kotorskom parlamentu.
SDP je formiranje vlasti u ovoj opštini sa opozicijom – DF, SNP i Demokratama – uslovila, i visokom pozicijom u Luci Kotor, što je iziskivalo izmjenu akta o sistematizaciji, budući da tog radnog mjesta nije ranije bilo u toj kompaniji. U pravilniku je postojalo mjesto pomoćnika direktora, ali ne i zamjenika.
U Budvi zapošljavali supruge, rođake i snahe
Predsjednik Opštine Budva Dragan Krapović zaposlio je aktiviste Demokrata Radula Femića i Nenada Bugarčića u komunalnoj policiji u ovom gradu.
Đorđe Zenović, takođe aktivista Demokrata, zaposlen je kao savjetnik predsjednika Opštine Krapovića po ugovoru. Šef protokola u Budvi je Jelena Bečić, rođaka lidera Demokrata Alekse Bečića. Nijesu samo Demokrate zapošljavale partijskom i prijateljskom linijom u Budvi. Predsjednica Opštinskog odbora URA Božena Jelušić zaposlila je Miljana Samardžića, koji je zakupac kluba Maine, u Savjet Biblioteke Budva.
Sekretar OO URA Boban Zuber iskoristio je mjesto u Upravnom odboru JP Mediteranski sportski centar da dovede suprugu na mjesto pravnice.
Božena Jelušić je zaposlila i snahu Milijanu Vukotić-Jelušić, koja je član OO GP URA, na mjesto Sekretara Sekretarijata za lokalnu samoupravu Budva. Nakon toga je Milijana Vukotić-Jelušić zaposlila majku kao sekretaricu i oduzela referat službenici.
Elhana Hamzić
NAPOMENA: Sadržaj je isključivo odgovornost autora i ni na koji način ne odražava stavove donatora i NVO “35mm”.
Tekstovi su nastali u okviru projekta „Fairness and not bias – Eradicate cronyism!” (Pravednost a ne pristrasnost – iskorijenimo kronizam!) koji se realizuje se u okviru projekta “Accountability, Technology and Institutional Openness Network in South East Europe – ACTION SEE”.