Na osnovu člana 83 Zakona o privrednim društvima omogućeno je da svako fizičko lice šest sati dnevno svakog radnog dana može u predviđeno vrijeme da izvrši uvid, prepiše i kopira izvod iz registra preduzeća i dokumentaciju o kompanijama dostavljenu CRPS. Od početka ove godine zainteresovani građani, nevladina udruženja i mediji onemogućeni su da iz CRPS-a dobijaju podatke o privrednim društvima koji sadrže i lične podatke (matične brojeve, adresu, datum rođenja) ovlašćenih lica, izvršnih direktora i osnivača. Na taj način nije moguće izvršiti identifikaciju lica u privrednim društvima tj. nije moguće istraživati da li postoji konflikt interesa i korupcija kada su u pitanju javni funkcioneri. Bez mogućnosti identifikacije lica koja su javni funkcioneri se obesmišljava efikasna i nesmetana kontrola rada i imovine istih. Podsjećamo da su mnoge afere nezakonitog postupanja sa državnom imovinom i novcem od strane javnih funkcionera, tokom posljednjih nekoliko godina, upravo otkrili građani, nevladine organizacije i mediji. Sada to nije moguće i značajno je otežano sa izmjenama i dopunama Zakona o slobodnom pristupu informacijama jer institucije slobodno procjenjuju sta će proglasiti tajnom pa je na taj način otežano dobijanje podataka.

Razumijemo da se lični podaci moraju štititi u skladu sa međunarodnim i domaćim standardima, posebno podaci kao što su JMBG, adresa stanovanja i dr. Međutim, to ne može biti opravdanje i nećemo pristati na izigravanje prava da zainteresovani građani vrše kontrolu rada javnih funkcionera. Zbog toga je neophodno da kroz izmjenu legislative definišete jasne i u skladu sa ljudskim pravima efikasne mehanizme za istragu korupcije i organizovanog kriminala. Praksa država članica EU može biti dobra platforma u definisanju ovih mehanizama u Crnoj Gori.

S poštovanjem,

Milan Radović
Koordinator programa ljudskih prava u GA
Vladimir Otašević
Izvršni direktor NVO LUPA