Raduje što se vidi napredak u odnosu na prethodni izvještaji što su naše vlasti ovog puta bile potpuno otvorene za saradnju i što su omogućile nesmetan rad Komitetu. Sa druge strane zabrinjavajuće je što pojedine preporuke koje smo dobili prilikom prošle posjete CPT još uvijek nijesu ispoštovane i što iskorijenjavanje torture ostaje veliki problem. Urgiramo na institucije na koje se izvještaj odnosi i koje su bile predmet monitoringa da bez odlaganja počnu sa implementacijom preporuka iz izvještaja.
Želimo da podsjetimo da GA već duži vremenski period vrži monitoring rada policije i ZIKS-a te raduje veliki broj poklapanja sa preporukama CPT ali i zabrinjava što se pojedine negativne stvari u kontinuitetu ponavljaju.
GA je u svom izvještaju a koji se tiče monitoringa prostorija za zadržavanje u centrima bezbijednosti ukazala da još uvijek nisu sve prostorije dovedene do propisanog standarda. Očigledno je da postoje bitne razlike u opremanju pojedinih organizacionih jedinica, naročito sanitarnim uređajima, kao i pojedinačni – propusti u obezbjeđenju sigurnih uslova sa stanovišta zaštite od bjekstva i drugih incidentnih situacija tokom zadržavanja (potencijalna mogućnost dohvata sredstava podesnih za nasilje u smještajnom prostoru). Takođe, lica lišena slobode u najvećem broju slučajeva se ne sprovode odmah i bez odlaganja, kako je zakonom definisano, nadležnom tužiocu ili nadležnom organu za prekršaje, već se ista privode tek na isteku 12tog sata. Ovo je posebno izraženo u slučajevima kada su lica lišena slobode u periodu od 23h do 07h. Izvještaj CPT-a je pokazao da preporuke koje su dali za pojedine činjenice kao što je pristup minimalnoj dnevnoj svjetlosti i pridržavanju standarda kada je u pitanju kvadratura po jednom pritvoreniku koje su i naši monitori primijetili koji su bili šest mjeseci nakon CPT-a, uopšte ne popravljaju.
Brojni nalazi koje je CPT saopštio u odnosu na ZIKS, takođe se poklapaju sa nalazima GA. Jedan od tih problema se odnosi na stvaranje boljih uslova za osobe sa invaliditetom koje izdržavaju kaznu zatvora. Iako je broj zatvorenika smanjen i dalje ostaje problem prenatrpanosti. CPT je našao i ozbiljne navode o zlostavljanju, posebno za slučaj u istražnom zatvoru iz 2012. godine. Ukazano je i na problem nasilja među zatvorenicima kao i značaju prepoznavanja tog nasilja od strane službenika ZIKS-a i njegovog sprječavanja, kao i na lošu higijenu u paviljonu A.
Na kraju GA poziva Vladu Crne Gore da u što kraćem roku prevede izvještaj kako bi on bio u potpunosti dostupan javnosti ali i vlastima i službenicima institucija na koje se odnose. Izvještaj na engleskom jeziku možete preuzeti na sledećem web linku: http://www.cpt.coe.int/documents/mne/2014-16-inf-eng.pdf.
S poštovanjem,
Milan Radović
Koordinator programa ljudskih prava
Zoran Vujičić
Koordinator porgrama vladavine prava
