Štampani mediji u maju 2018. godine većinom su izvještavali o djeci i mladima, i u tri slučaja prekršili pretpostavku nevinosti, pokazao je monitoring medija u okvriu projekta „(Ne)Zastupljeni u medijima“ koji sprovode medijske organizacije, 35mm i SAFRA (Radio KRŠ), sa ciljem poboljšanja vidljivosti maloljetnijih i marginalizovanih grupa, i koji je finansiran od ambasade Australije u Beogradu.
Monitoringom štampe u toku maja 2018. godine, zabilježeno je da je u štampanim medijima objavljeno 399 tekstova u kojima se pominju marginalizovane grupe
. Monitoringom su obuhvaćeni dnevni listovi: Vijesti, Dan, Pobjeda i Dnevne novine. Dnevni list Dan prednjači u objavama sa 236, zatim Pobjeda 76, Dnevne novine 53 i Vijesti sa 34 teksta. Tokom aprila štampani mediji su objavili 274 teksta o pomenutim grupama. Razlika u broju tekstova u aprilu i maju ne treba da čudi s obzirom da je maj mjesec polumatura i matura.
U odnosu na posmatrane grupe, mediji su u maju najčešće izvještavali o djeci i mladima 324, osobama sa invaliditetom 32, Romima i Egipćanima 19, LGBTIQ osobama 13, ženama žrtvama nasilja 9, dok o (bivšim) korisnicima droga nisu pisali.
Najviše objava o pomenutim grupama bilo je četvrtkom 77 a najmanje nedjeljom 44. Prostor koji su mediji dali pomenutim grupama bio je do osmine strane u skoro svakom drugom zabilježenom tekstu (182), dok je od polovine do jedne strane zauzelo samo 14 tekstova. Samo dva teksta opredijeljena za marginalizovane grupe našla su se na naslovnim stranama.
Tekstovi su većinom potpisani inicijalima – čak 322, punim imenom i prezimenom 40, samo prezimenom 22, u 11 objava nije bilo potpisa, dok su četiri teksta preuzeta iz drugih medija.
Kada je u pitanju način na koji su pomenute grupe predstavljene u tekstu, uglavnom se radilo o neutralnim tekstovima – čak 329, zatim pozitivnim 59, dok su u 11 objava marginalizovane grupe bile predstavljene negativno. Skoro svi tekstovi (397) su bili u formi izvještaja, a samo po jedan u formatu analize i komentara.
U više od polovine zabilježenih tekstova (262) novinari su koristili samo jedan izvor informacija, dok su se pripadnici/e pomenutih grupa u samo 14 objava našli kao izvor. Kontekst tekstova je u 286 tekstoba bio neutralan, pretežno pozitivan 101, dok je pretežno negativnih bilo 12 tekstova.
Tema objavljenih tekstova je u manje od polovine tekstova bila proslava polumature ili mature (177), zatim obrazovanje i zapošljavanje marginalizovanih grupa, kao i kulturni i sportski život (84), učešće marginalizovanih grupa u društvenom životu (34), dok se u po deset tekstova govorilo o kršenju zakona od strane pripadnika marginalizovanih grupa i humanitarnoj pomoći.
Bez stereotipa o pomenutim grupama zabilježeno je u 395 tekstova, dok su u tri teksta stereotipi bili prisutni u velikoj mjeri, a u manjoj mjeri u jednoj objavi. Tekstove su u velikoj većini (356) pratile adekvatne fotografije, dok u 43 teksta nije bilo fotografije.
Monitoringom u toku maja 2018. godine zabilježeno je da pravo na privatnost nije prekršeno, ali jeste pravo na pretpostavku nevinosti u tri objavljena teksta i to u dva slučaja neadekvatnim naslovom i jednim neadekvatnim tekstom. Podsjećamo na Načelo 9 Kodeksa novinara/ki Crne Gore da se „pretpostavlja da je osoba nevina sve dok sud ne dokaže suprotno, čak i ako je on/ona priznala krivicu“.
Kristina Ćetković
Koordinatorka medijskog programa
[email protected]
