Kako smatraju u GA visok nivo participacije građana u procesu donošenja odluka jedan je od pokazatelja demokratkse konsolidacije društava u tranziciji.
„Sa izuzetkom konvencionalne participacije, odnosno glasanja na izborima, ne možemo sa sigurnošću reći koliko ljudi uzima učešća u većini drugih oblika društvene participacije. Zato ovo istraživanje”, kazala je razvojna direktorica GA Ajša Hadžibegović.
Prema njenim riječima ispitivanje je obuhvatilo: povjerenje u institucije i zainteresovanost za politiku, stavove o demokratskom političkom sistemu i demokratsku političku kulturu, oblike participacije građana, uključenost u proces odlučivanja na lokalnom nivou, kao i participaciju u elektronskom svijetu.
Hadžibegović se osvrnula na dva utvrđena trenda.
„Rast samoizraženog članstva u političkim partijama je više od tri puta veći od evropskog prosjeka – 15,4 odsto kod nas, a evropski prosjek je ispod 5 odsto (4,6%) i istovremeno i rast interesovanja za politiku”, objasnila je predstavnica GA.
Ipak, kako je navela ukrštanjem ova dva podatka pojavljuje se gotovo jedna četvrtina članova političkih partija koji nisu zainteresovani za politiku. Zainteresovanost za politiku je i dalje veća kod muškaraca u odnosu na žene.
„Više od polovine građana/ki ne bi prijavili ili ne znaju kome bi prijavili sumnja na korupciju i prekoračenje ovlašćenja službenika. Najviše se napredovalo u vezi sa ekološkim pitanjima jer tek jedna četvrtina građana/ki ne bi prijavila deponiju blizu kuće. Iako su ovi podaci izuzetno zabrinjavajući, pokazuju skroman pomak u odnosu na 2015. godinu kada su ovi podaci bili veći”, smatra Hadžibegović i dodaje da i dalje treba raditi na podizanju svijesti građana/ki o ovim bolestima sistema.
Koordinatorka istraživanja Olivera Komar iz De Facto Consultancy kazala je na početku predstavljanja da je participacija građana/ki glavna dimenzija demokratije i parametar demokratizacije društva, te da pokazuje koliko kao društvo napredujemo.
„Na žalost participacija u Crnoj Gori i dalje prevashodno podrazumijeva prenošenje ovlašćenja za odlučivanje na druge – kao što je glasanje, članstvo u partiji i slično, a manje rješavanje konkretnih problema”, zaključila je Komar.
Ona je istakla da su podaci dobijeni istraživanjem dostupni na internetu na stranici http://participacija.gamn.org/ te da ih je moguće upoređivati i pregledati i pozvala sve zainteresovane da posjete navedenu stranicu.
Istraživanje je sprovedeno u okviru realizacije projekta “Unapređenje građanskog aktivizma i održive građanske participacije u Crnoj Gori” uz podršku Čarls Sjtuart Mot fondacije. U okviru projekta pored istraživanja, predviđene su i relizovane aktivnosti na poboljšanju odgovornosti izvršne i zakonodavne vlasti ka građanima/kama.
Blažo Crvenica
Koordinator projekta
